کلینیک تخصصی چشم کودک

کلینیک تخصصی چشم پزشکی کودک بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا در راستای سلامت چشم کودکان، خدماتی مانند معاینات تخصصی چشم کودک، بررسی بیماری‌های چشمی، ارائه انواع روش‌های درمانی و ... ارائه می‌دهد. کودک از لحظه ورود به بیمارستان زیر نظر تیم مجرب درمانی قرار می‌گیرد.

مراحل پذیرش و معاینه کودک

• پذیرش

• معاینه توسط کارشناسان بینایی سنجی

• معاینه توسط چشم پزشک

باید توجه داشت که برخی معاینه‌ها چند مرحله‌ای بوده و بخش‌های مختلف چشم کودک از جمله شبکیه، اتاق قدامی و خلفی، عصب، میزان انحراف، شماره چشم و به طور کلی همه ساختارهای چشم کودک به دقت اندازه‌گیری می‌شوند تا بهترین نتیجه از درمان حاصل گردد.

بیماری‌های چشمی کودکان

بیماری‌های چشمی در کودکان معمولا عبارتند از اختلالاتی که باعث کاهش توانایی بینایی و آسیب به ساختار چشم‌ها می‌شوند. برخی از این بیماری‌ها مادرزادی بوده و برخی دیگر ممکن است در طول زندگی کودک ایجاد گردند. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های چشمی کودکان عبارتند از:

آب مروارید

کدر شدن عدسی چشم باعث می‌شود تصاویر وارد شده به شبکیه کاهش یافته و بینایی کودک ضعیف گردد. این بیماری می‌تواند به دلایل مختلفی مانند مشکلات ژنتیکی، عوامل محیطی و... بروز کند. درمان آب مروارید مادرزادی بستگی به شدت و نوع کدری عدسی چشم دارد. کدر بودن عدسی چشم باعث کاهش شدید بینایی و تنبلی چشم‌ها می‌شود و نیاز به درمان سریع دارد. البته به یاد داشته باشید که انتخاب بهترین روش درمانی بر عهده چشم پزشک می‌باشد. برخی از روش‌های درمان آب مروارید مادرزادی عبارتند از:

> استفاده از عینک یا لنز تماسی: این روش در کودکانی که کدری عدسی ضعیف یا متوسط دارند و یا امکان عمل ندارند، مناسب است. استفاده از عینک یا لنزهای تماسی می‌تواند به کودک کمک کند تا تصاویر را بهتر ببیند و از تنبلی چشم جلوگیری کند.

> عمل‌های چشمی: با استفاده از روش‌های مختلف عمل‌های آب مروارید، کودکانی که کدری عدسی شدید یا پیشرونده دارند و بینایی آنها در خطر است، استفاده می‌شود. در این روش، عدسی کدر چشم با لنزهای داخل چشمی جایگزین شده و می‌تواند بینایی را بهبود ببخشد. این روش از تنبلی چشم و یا نابینا شدن کودک جلوگیری می‌کند.

آب سیاه

آب سیاه مادرزادی نوعی از بیماری گلوکوم است که در بدو تولد وجود دارد و به دلیل ناهنجاری در توسعه سیستم تخلیه در چشم‌ها ایجاد می‌شود. علائم این بیماری ممکن است شامل کدر شدن چشم‌ها، حساسیت به نور و اشک ریزش شدید باشد. درمان آب سیاه مادرزادی معمولا از طریق عمل‌های مختلف به منظور ایجاد یک مسیر جدید برای خروج مایع از چشم انجام می‌گیرد. به خاطر داشته باشید، درمان بیماری آب سیاه بهتر است در سریع‌ترین زمان ممکن پس از تشخیص بیماری انجام شود. برخی از روش‌های جراحی آب سیاه عبارتند از:

> گونیوتومی: با استفاده از این روش یک برش کوچک در زاویه تخلیه چشم‌ها ایجاد می‌شود تا مایع بتواند راحت‌تر جریان یابد.

> ترابکولکتومی: در این روش یک قسمت از بافت شبکه ترابکولار که مسئول تخلیه مایع است برداشته می‌شود.

> ترابکولوپلاستی: در این روش با استفاده از لیزر، بافت شبکه ترابکولار تحریک می‌شود تا مایع را بهتر تخلیه کند و فشار چشم را کاهش دهد. ترابکولوپلاستی می‌تواند به تنهایی یا به عنوان یک روش تکمیلی با داروهای کاهنده فشار چشمی و یا عمل‌های دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

> شانت چشمی: شانت چشمی یکی دیگر از روش‌های درمان گلوکوم در کودکان می‌باشد. این روش در مواردی که داروهای کاهنده فشار چشمی یا جراحی‌های دیگر موثر نباشند و یا عوارض جانبی زیادی داشته باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش با استفاده از یک قطعه کوچک که در چشم کودک قرار می‌گیرد، مایع را از چشم به فضای خارج هدایت می‌کند. این عمل باعث کاهش فشار درون چشم و جلوگیری از آسیب بیشتر به عصب بینایی می‌گردد.

متخصص چشم با توجه به شدت بیماری و وضعیت چشم‌های افراد ممکن است هر یک از این روش‌ها را به تنهایی و یا با یکدیگر استفاده نماید. پس از انجام جراحی، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای کاهنده فشار چشم نیز باشد و باید با توجه به توصیه‌های چشم پزشک، مراقبت‌های پس از عمل و معاینات پس از آن را رعایت کنید.

تنبلی چشم

تنبلی چشم کودکان یک اختلال بینایی است و زمانی رخ می‌دهد که مغز کودک تصویر ارسال شده یکی از چشم‌ها را نادیده گرفته و در عوض تصویر ارسالی چشم دیگر را در نظر می‌گیرد. این امر باعث می‌شود که چشم نادیده گرفته شده ضعیف شود و وضوح بینایی‌ آن کاهش یابد. تنبلی چشم معمولا در نوزادی یا اوایل کودکی آغاز شده و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع ممکن است باعث از دست رفتن کامل بینایی یک یا هر دو چشم شود.

در درمان تنبلی چشم کودک باید این نکته را در نظر داشت که تشخیص و درمان سریع این بیماری نتیجه بهتری خواهد داشت. روش‌های مختلف درمان بیماری تنبلی چشم بستگی به علت و شدت این اختلال دارد. برخی از این روش‌های درمانی عبارتند از:

> استفاده از عینک یا لنزهای تماسی: این روش مناسب کودکان مبتلا به عیوب انکساری است. عینک یا لنزهای تماسی باعث می‌شود که تصویر واضح‌تری به مغز ارسال شده و در نتیجه مغز به چشم ضعیف‌تر توجه کند.

> استفاده از چشم بند: این روش در کودکان مبتلا به بیماری انحراف چشم (استرابیسم) مناسب بوده و با بستن چشم سالم، مغز مجبور می‌شود که از چشم دیگر استفاده کند و این عمل باعث تقویت عضلات و عصب‌های چشم بیمار می‌شود.

> استفاده از قطره‌های چشمی: استفاده از قطره در کودکان مبتلا به عیوب انکساری باعث تاری دید چشم سالم شده و مغز به چشم ضعیف‌تر توجه می‌کند.

> عمل چشم‌های مبتلا به استرابیسم: این روش در کودکانی که درگیر مشکلات جدی چشم‌ها هستند، مناسب است.

انسداد مجرای اشکی

یکی از شایع‌ترین مشکلات و بیماری‌های چشمی در کودکان، انسداد مجرای اشکی است که می‌تواند موجب ریزش اشک، التهاب و عفونت چشم‌ها شود. انسداد مجرای اشکی معمولا به صورت مادرزادی بوده و گاهی اوقات و تا سن یک سالگی برطرف می‌گردد. اما در برخی موارد باید از روش‌های درمانی مختلف از جمله استفاده از قطره، ماساژ و در صورت عدم بهبود عمل شود. برخی از روش‌های درمان انسداد مجرای اشکی عبارتند از:

> ماساژ کیسه اشکی: ماساژ باعث می‌شود که اشک از مجرا خارج شده و انسداد را برطرف سازد.

> قطره‌های چشمی: این روش باعث می‌شود که عفونت چشم کاهش یافته و مجرای اشکی آزاد شود.

> چشم بند: این روش باعث ایجاد فشار بر روی مجرای اشکی شده و انسداد را برطرف می‌نماید.

> عمل‌های انسداد مجرای اشکی: از این روش در کودکانی با انسداد شدید یا مزمن مجرای اشکی استفاده می‌شود. این عمل‌ها باعث رفع موانع فیزیکی در مجرای اشکی می‌شود.

آزمایش‌های غربالگری

غربالگری با استفاده از آزمایش‌های مختلف، سلامت چشم و بینایی فرد را بررسی می‌کند. این روش می‌تواند برای تشخیص و پیشگیری از بیماری‌ها و اختلالات چشمی مانند عیوب انکساری، تنبلی چشم، انحراف چشم، آب مروارید، گلوکوم، رتینوپاتی دیابتی و مشکلات چشمی دیگر مفید باشد. آزمایش‌های غربالگری چشم می‌تواند در سنین مختلف انجام گیرد، اما برای کودکان و سالمندان اهمیت بیشتری دارد. این آزمایش‌ها معمولا توسط چشم پزشک و یا بینایی سنج انجام شده و مراحل مختلفی دارد که در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها پرداخته‌ایم:

> اندازه‌گیری بینایی: این مرحله با استفاده از تست‌های بینایی سنجی، توانایی فرد را برای دیدن اشیا دور و نزدیک اندازه‌گیری می‌کند. فرد باید با یک یا هر دو چشم، حروف یا علائم را خوانده و نتیجه به صورت یک عدد ثبت گردد.

> بررسی حرکت چشم: در این مرحله با استفاده از یک ماده رنگی یا تابش نور، حرکت چشم‌ها را مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌دهند. چشم‌ها باید در تطابق و هماهنگی با یکدیگر حرکت کرده و مردمک چشم نیز به خوبی بررسی می‌‌گردد.

> بررسی عیوب انکساری: این مرحله با استفاده از تجهیزات تصویربرداری و بینایی سنجی، میزان خمیدگی قرنیه را اندازه‌گیری کرده و نوع عیوب انکساری را تشخیص دهد.

> بررسی ساختار چشم: در این مرحله و با استفاده از تجهیزات تصویربرداری، ساختار داخلی چشم را مورد معاینه قرار داده و می‌تواند قرنیه، زجاجیه، عدسی، شبکیه و عصب بینایی را بررسی کند.

آزمایش‌های غربالگری برای شناسایی بیماری‌ها و مشکلات بینایی کودکان انجام می‌گیرد. این آزمایش‌ها می‌توانند بیماری‌هایی را که ممکن است علائم آنها غیرقابل شناسایی باشند، تشخیص دهند. اگر این موارد به موقع تشخیص و درمان نشوند، ممکن است در بینایی و یادگیری کودک عواقب جدی داشته باشند.

زمان انجام آزمایش‌های غربالگری چشم کودکان ممکن است با توجه به کشور و سازمان بهداشتی متفاوت باشد. اما به طور کلی، توصیه می‌شود که آزمایش بینایی در سنین مختلف از تولد تا 18 سالگی انجام گیرد. آزمایش‌های چشم پزشکی نیز باید در زمان تولد یا قبل از ترخیص از بیمارستان و در هر بازدید پزشکی انجام شود.

در صورت مشاهده هرگونه علائم بیماری یا مشکلات بینایی باید به چشم ‌پزشک مراجعه نمایید.

 آشنایی با اصلاح عیوب انکساری در بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا