کلینیک تخصصی شبکیه
شبکیه چشم
شبکیه چشم در واقع به قسمتی از اجزای چشم گفته می شود که در پشت چشم بین زجاجیه چشم و مشیمیه چشم قرار گرفته است ، شبکیه چشم مجموعه ای از سلول های حساس به نور و انواع نرون ها می باشد که در این قسمت سلول های استوانه ای وظیفه دید رنگ سیاه و سفید و سلول های مخروطی وظیفه دید رنگ ها را بر عهده دارند . نرون های میانی یا سلول های عصبی شبکیه نیز وظیفه دریافت سیگنال های بینایی دریافتی را جمع آوری کرده و اطلاعات را به عصب بینایی منتقل می کنند. اگر در قسمت شبکیه چشم مشکلی دارید می توانید از طریق کلینیک تخصصی شبکیه بیمارستان فوق تخصصی بینا نسبت به درمان آن اقدام نمایید.
شبکیه چشم عضوی پیچیده است که از میلیون ها سلول اختصاصی فتورسپتور وظیفه دریافت نور را بر عهده دارند ، سلول های مخروطی و استوانه ای شبکیه چشم از طریق تبدیل شعاع های نوری به سیگنال های الکتریکی و انتقال این سیگنال ها از طریق عصب بینایی به مغز دید و حس بینایی در بدن ما را ایجاد می کند . نکته قابل توجه این است که سلول های استوانه ای وظیفه دید ما در نور کنم را بر عهده دارند و سلول های مخروطی نیز دید رنگ ها را انجام می دهند. در مرکز شبکیه که محل تجمه بیشتری تعداد سلول های مخروطی چشم است ماکولا نام دارد و فرورفتگی کوچکی در مرکز ماکولا وجود دارد که آن نیز فوآ نام دارد . وظیفه ماکولا دید مرکزی ، دید طیف رنگ ها و تشخیص دقیق جزئیات است .لايه پيگمانته (رنگدانه دار) شبکيه مابين شبكيه و مشيميه قرار دارد و حاوی ملانوسيت هايی است كه مسئول رنگ سياه آن هستند. اين پيگمان ها باعث می شوند تمام نورها داخل چشم جذب شود و چشم مانند اتاق تاريك عكاسی عمل كند.
آشنایی با انواع بیماری های شبکیه چشم
شبکیه چشم در واقع یک بافت عصبی است که حساس به نور بوده و این بافت عصبی به صورت یک لایه نازک در داخل بخش خلفی کره چشم قرار گرفته است و وظیفه تبدیل نور به سیگنال های الکتریکی و ارسال آن به مغر را دارد ، همچنین این قسمت بیشتر اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز خود را از یک لایه عروقی با نام مشیمیه (کوروئید) دریافت می کند که درو تا دور شبکیه چشم را پوشانیده است . با این اوصاف اگر ارتباط قسمت شبکیه با مشیمیه قطع شود به دلیل اختلال در تامین اکسیژن و مواد غدایی مورد نیاز شبکیه ، شبکیه چشم دچار اختلال شده و فرد نیز به بیماری های بینایی مرتبط با این عضو حساس در بینایی دچار می شود و ما در کلینیک تخصصی شبکیه می توانیم زیر نظر بهترین پزشکان متخصص و فوق تخصص نسبت به درمان بیماری های شبکیه اقدام می نماییم .
رتینوپاتی:
اگر به دلیل بیماری دیابت در رگ های خونی چشم نغییراتی ایجاد شود بیماری رتینوپاتی برای فرد به وجود می اید و این بیماری مستقیما روی چشم ها تاثیر می گذارد . این بیماری به رگ های خونی در قسمت حساس به نور داخل چشم یعنی شبکیه آسیب می زند و در ابتدا علامتی ندارد و یا فقط مشکلات چشمی خفیفی ایجاد می کند ، اما در نهایت باعث کوری فرد می شود .
رتینوپاتی (مشکلات شبکیه) در نوزادان زود متولد شده :
یکی از مشکلات کودکان زود متولد شده یا نارس که با آن درگیر هستند رتینوپاتی (مشکل شبکیه) است که به دلیل استفاده از دستگاه های قدیمی نگهداری کودک نارس بروز می کرد ، در دستگاه های قدیمی نگهداری کودک سطح اکسیژن بسیار بالاتر از حد استاندارد بوده و همین عامل باعث ایجاد این بیماری در کودکان می شد . از عوامل دیگر که نوزاد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به رتینوپاتی قرار می دهند کم بودن وزن هنگام تولد (کمتر از 1/5 کیلوگرم) و زایمان زودرس (هفته 26 تا 28) هستند.
رتینوپاتی در نوزادان نارس بسته به شدت بیماری به 5 درجه تقسیم می شود. پیشرفت بیماری به درجات آخر می تواند سبب ایجاد زخم در شبکیه و عوارضی نظیر جداشدگی شبکیه، خونریزی زجاجیه، انحراف چشم، و تنبلی چشم شود. بسیاری از نوزادان مبتلا به رتینوپاتی دچار نزدیک بینی خواهند شد.
دژنراسیون ماکولا:
اصلی ترین دلیل نابینایی و کوری در جهان بیماری بیماری دؤنراسیون ماکولا (ADM یا ARMD) است که این بیماری باعث تخریب ماکولا چشم یا لکه زرد چشم تخریب می شود . ماکولا چشم قسمتی از شبکیه چشم است که حساس به نور بوده و مسئول دید مستقیم و واضح در کارهایی مانند خواندن و رانندگی است . این بیماری به دو نوع خشک و تر تقسیم می شود که نوع خشک این بیماری در بیماران شایع تر است و حدود 90% به این نوع از بیماری دچار می شوند اما در نوع تر کاهش دید شدیتر و جدی تر از نوع خشک آن است.
مگسپران:
ممکن است وقتی به نقطه ای خیره می شوید متوجه ذرات غبار مانند کوچکی در دید خود شوید که همراه با حرکت چشم جا به جا می شوند و اگر پلک بزنید نیز از بین نمی روند . این ذرات مزاحم را اصطلاحا مگس پران می گویند. معمولا با حرکت دادن چشم مگس پران هم حرکت می کند اما چون جهت حرکت آن در خلاف جهت حرکت چشم می باشد نمی توان آن را با چشم تعقیب کرد. مگسپران یا به اصطلاح علمی (Floaters and Flashes) در حقیقت سایه کدورت های موجود در مایع زجاجیه است که روی شبکیه می افتد و به صورت یک سایه تیره دیده می شود. این کدورت ها ممکن است ناشی از چسبندگی و ضخیم شدن رشته های زجاجیه، جمع شدن سلول های التهابی در زجاجیه و یا خونریزی در داخل چشم باشد و برای تشخیص این بیماری می توانید به کلینیک تخصصی شبکیه بیمارستان فوق تخصصی چشم بینا مراجعه نمایید.
جرقه:
در چشم پزشکی جرقه به معنای احساس وجود نور در میدان بینایی است، وقتی که در حقیقت محرک نوری وجود ندارد. جرقه ممکن است بهصورت خطوط درخشان صاعقه مانند یا به صورت اجسام ریز درخشنده بهنظر برسد. جرقه ممکن است فقط در یک نقطه خاص میدان بینایی دیده شود و یا به صورت نقاط ریز متعدد در بخشی از میدان بینایی درآید. احساس دیدن جرقه معمولا فقط چند ثانیه طول می کشد اما غالبا تکرار می شود. معمولا در محیط های تاریک جرقه ها بیشتر تظاهر می کنند. بهعلاوه حرکات ناگهانی سر یا چشم ها ممکن است باعث دیدن جرقه شود.
کوررنگی:
کورنگی در واقع صرفا به معنی سیاه و سفید دیدن در فرد مبتلا نیست و ممکن است فرد مبتلا به کوررنگی توانایی دید انواع رنگ ها را از دست بدهد و فقط تعداد کمی از مبتلایان به این بیماری کورنگی سیاه و سفید دارند . گهگاه ممکن است پیش بیاید که با یک نفر در مورد تم اصلی رنگ یک وسیله بحث کنید. این متفاوت دیدن رنگ ها ممکن است در اثر کوررنگی باشد. در کل کور رنگی به سه دسته تقسیم می شود:
• اختلال در تشخیص رنگ قرمز
• اختلال در تشخیص رنگ آبی
• دنیای کمرنگی یا سیاه و سفید
جداشدگی (پارگی) پرده شبکیه:
شبکیه یک بافت عصبی حساس به نور است که بهصورت یک لایه نازک در داخل بخش خلفی کره چشم قرار گرفته است و نور را به پیام های عصبی تبدیل کرده به مغز می فرستد. بنابراین شبکیه یک نقش کلیدی در فرایند بینایی دارد. تشخیص سریع جداشدگی پرده شبکیه مهمترین عامل در درمان موفقیتآمیز آن است.
پرده شبکیه بیشتر اکسیژن و مواد مصرفی خود را از یک لایه عروقی به نام مشیمیه (کوروئید) دریافت می کند که دور تا دور شبکیه را احاطه کرده است. هرگاه ارتباط شبکیه با مشیمیه زیرین قطع شود به دلیل کمبود اکسیژن و مواد غذایی ابتدا شبکیه کارکرد خود را از دست می دهد و فرد دچار مشکل بینایی می شود. به علاوه اگر این وضعیت طول بکشد بافت های شبکیه به تدریج می میرند یا اصطلاحا دچار نکروز می شوند که یک وضعیت غیرقابل برگشت است. بههمین دلیل جداشدگی پرده شبکیه (Retinal Detachment) یک موقعیت اورژانسی در چشم پزشکی تلقی می گردد که در صورت نیاز می توانید به بخش اورژانس 24 ساعته بیمارستان بینا و سپس به کلینیک فوق تخصصی شبکیه بیمارستان بینا مراجعه نمایید .
خونریزی داخل زجاجیه:
مایع زجاجیه مایع ژله مانند و شفاف و بدون عروق می باشد که 2/3 خلفی فضای کره چشم را اشغال می کند و در بزرگسالان میزان آن حدود 4 میلی لیتر است. 99% آن از آب و 1% باقیمانده از کلاژن و هیالورونیک اسید تشکیل یافته است. خونریزی داخل زجاجیه در اغلب موارد نه به دلیل خونریزی مستقیم در داخل زجاجیه که یک بافت بدون عروق است بلکه در نتیجه خونریزی عروق شبکیه یا لایه عروقی زیر آن (کوروئید) اتفاق می افتد. گاهی اوقات خونریزی در داخل عنبیه نیز می تواند منجر به خونریزی داخل زجاجیه شود. این خونریزی معمولا در افراد بالای 50 سال دیده می شود اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد.
رتینیت پیگمانتر:
رتینیت پیگمانتر یا (RP (Retinitis Pigmentosa به دسته ای از بیماری های غیر شایع چشمی گفته می شود که در آن ها سلول های استوانهای (Rod Photoreceptor) شبکیه، با یا بدون سلول های مخروطی (Cone Photoreceptor) درگیر می شوند. اگرچه این بیماری با مرور زمان پیشرفت می کند اما سیر پیشرفت این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. شیوع آن در آمریکا 1/5000 نفر است. این بیماری شایع ترین علت شب کوری است. رتینیت پیگمانتر یک بیماری ارثی است که بهصورت های مختلف به ارث می رسد. نوع دیگر آن بدون سابقه فامیلی و به صورت منفرد نیز مشاهده می شود.
در بعضی از مواقع علائم این بیماری خود را از سنین کودکی نشان می دهد ولی در اغلب اوقات تا شروع دوران بزرگسالی این بیماری علائم چندانی ندارد.
علائم این بیماری عبارتند از:
• کاهش دید در شب و یا نور کم (شب کوری) Nyctalopia
• کاهش دید محیطی که باعث دید تونلی یا Tunnel Vision می شود.
• در بعضی از انواع RP و در موارد پیشرفته کاهش دید مرکزی نیز دیده می شود.
علامتی که ممکن است در هنگام معاینه ته چشم توسط چشم پزشک دیده شود، مشاهده خطوط سیاه در شبکیه است
راههای ارتباطی با کلینیک تخصصی شبکیه بیمارستان فوق تخصصی چشم بینا