کلینیک فوق تخصصی استرابیسم و تنبلی چشم بینا
در کلینیک تخصصی استرابیسم و تنبلی چشم به تشخیص و درمان مشکلات بینایی میپردازد. در این بیماری چشمها به جهتهای مختلف متمایل شده و هم راستا نیستند. این بیماری میتواند به صورت ارثی یا اکتسابی ( پس از ضربه، بیماری مغزی، مشکلات عضلانی و... ) باشد و موجب کاهش دید و اختلال در انجام کارهای روزمره شود. چشم پزشکان کلینیک تخصصی استرابیسم و تنبلی چشم بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا برای تشخیص و درمان این بیماری با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روز دنیا چشمها را معاینه کرده و پس از انجام تصویربرداریهای تکمیلی، بهترین روش درمانی را تعیین میکنند.
همانطور که قبلا ذکر شد، استرابیسم اختلالی است که در آن چشمها همراستا نیستند و میتواند منجر به دوبینی، تنبلی چشم، کاهش بینایی و اختلال در درک عمق شود. استرابیسم میتواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولا در کودکان شایعتر است.
علتهای ایجاد تنبلی چشم
علتهای ایجاد تنبلی چشم کودکان ممکن است متفاوت باشند، اما برخی از عوامل شایع عبارتند از:
> عدم تعادل ماهیچههای چشم
شایعترین علت تنبلی چشم کودکان عدم تعادل ماهیچههای چشم است و در صورتی که با یکدیگر در تعادل نباشند چشمهای کودک کمی به جهات دیگر چرخیده و بینایی مختل میشود.
> تفاوت در وضوح بینایی دو چشم
در این حالت تفاوت قابل توجهی بین وضوح بینایی دو چشم کودک وجود دارد. اغلب اوقات این مشکل به دلیل دوربینی و گاهی نیز به علت نزدیکبینی یا آستیگماتیسم به وجود میآید.
علائم استرابیسم یا انحراف چشم
استرابیسم یک بیماری چشمی است که در آن چشمها با یکدیگر هماهنگ نیستند و به جهات مختلفی اشاره میکنند. این مشکل میتواند باعث بروز علائمی شود که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
• دوبینی
• تاری دید
• سردرد
• خستگی چشم
• احساس خشکی، سوزش و اشکریزش
• پلک زدن زیاد
• حساسیت به نور
• دشواری در تشخیص فاصله یا اندازه اشیا
• کشیدن یا چرخاندن سر
• بستن یا پوشاندن یک چشم
نکته: علائم استرابیسم با توجه به علت، نوع و شدت استرابیسم متغیر بوده و ممکن است همیشگی باشند و یا گاهی اوقات رخ دهند.
استرابیسم میتواند در کودکان و بزرگسالان بروز کند و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به کاهش بینایی یک چشم یا تنبلی چشم شود. بنابراین، توصیه میشود که در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به یک چشمپزشک مراجعه کنید و درمان مناسب را دریافت کنید.
انواع استرابیسم
> انحراف به خارج ( Exotropia )
اگزوتروپی به معنی انحراف به خارج چشم می باشد. اگر یک چشم به سمت روبهرو و به هدف مورد نظر نگاه میکند، چشم مقابل به سمت خارج انحراف مییابد. اگزوتروپی انواع مختلفی دارد، اما شایعترین حالت آن، اگزوتروپی متناوب است. این انحراف چشم همیشه وجود ندارد و گاهی اوقات بروز میکند، تلاش متخصص چشم بر این است که با انجام اقدامات غیر جراحی مانند بستن چشمها یا پچتراپی یا تجویز انواع عینک، موارد انحراف چشم در طی روز را به کمترین میزان خودش رسانده تا زمانی که کودک به سنین ۴ تا ۵ سالگی برسد.
> انحراف به داخل ( Esotrpia )
ازوتروپی به معنی انحراف به داخل چشم است. زمانی که یک چشم به هدف مورد نظر نگاه میکند چشم مقابل به سمت داخل یا به سمت گوشه داخلی چشم انحراف پیدا میکند. ازوتروپی نیز انواع مختلفی دارد و متخصص چشم با توجه به نوع آن، درمان آن را تعیین میکند. درمان اصلی در کودکان مبتلا به این نوع، تجویز عینک دوربینی مناسب بوده که در بسیاری از موارد انحراف چشم را برطرف و دیگر نیازی به جراحی ندارد.
> انحراف عمودی به بالا و پایین
شیوع انحراف چشم عمودی کمتر از انحراف چشم های افقی هست. انحراف چشم عمودی انواع مختلفی دارد: در برخی افراد، در نگاه به روبرو انحراف چشم به سمت بالا یا پایین بروز کرده و در برخی دیگر در نگاه به جهات مختلف دیگر انحراف چشم بروز میکند.
همانطور که ذکر شد، بیماری استرابیسم انواع مختلفی دارد که هر کدام نیازمند درمانهای خاص خود هستند. درمانهایی که متخصص چشم در نظر میگیرد از تجویز عینک تا انجام جراحیهای چشمی با توجه به در نظر گرفتن نوع انحراف چشمها میباشد. در ادامه به بررسی برخی روشهای درمانی استرابیسم و بهترین سن درمان آن میپردازیم:
درمان استرابیسم و تنبلی چشم
برای درمان استرابیسم، روشهای مختلفی وجود دارد که متخصص چشم بسته به نوع، شدت و علت انحراف چشم انتخاب میکند. برخی از این روشها شامل استفاده از عینک، قطره، پچ، ورزشهای چشمی، تزریق بوتاکس، جراحیهای چشم و غیره هستند. این روشها باعث میشوند چشمها همراستا شده، بینایی بهبود یابد، دوبینی کاهش یابد و درک عمق افزایش یابد. البته برای موفقیت در درمان استرابیسم، نیاز به مراجعه به متخصص چشم، تشخیص صحیح، انتخاب روش مناسب و پیگیری مداوم است.
بهترین سن برای درمان استرابیسم بستگی به شرایط هر فرد دارد. اما به طور کلی:
درمان زود هنگام استرابیسم در کودکان میتواند نتایج بهتری داشته باشد. اگر استرابیسم قبل از 6 سالگی درمان شود، احتمال ایجاد بینایی سه بعدی و جلوگیری از تنبلی چشم بیشتر است.
درمان استرابیسم در بزرگسالان هم ممکن است. اگرچه بزرگسالان نمیتوانند بینایی سه بعدی خود را بهبود ببخشند، اما میتوانند از نظر زیبایی و رفع علائم مانند دوبینی و سردرد بهرهمند شوند.
درمان استرابیسم ممکن است نیازمند تکرار باشد. برخی از موارد استرابیسم ممکن است پس از درمان دوباره بروز کنند یا به سمت دیگری انحراف پیدا کنند. در این صورت، ممکن است نیاز به تغییر روش درمانی یا انجام جراحی مجدد باشد.
برخی از روشهای درمان استرابیسم عبارتند از:
> استفاده از عینک یا منشور
استفاده از این روش برای اصلاح بینایی و کاهش دوبینی مفید است. عینک یا منشور میتواند باعث شود چشمها همکاری بهتری با یکدیگر داشته و تصویر را به یک نقطه در مغز ارسال کنند.
> تجویز قطره چشمی
این روش برای تار شدن بینایی در چشم قویتر تجویز میشود. این کار باعث میشود چشم ضعیفتر بیشتر کار کند و توانایی تمرکز خود را افزایش دهد. از این روش برای درمان تنبلی چشم که گاهی با استرابیسم همراه است، مفید است.
> انجام ورزشهای چشمی
این روش برای تقویت عضلات چشم و افزایش هماهنگی بین چشمها کاربرد دارد. ورزشهای چشمی میتواند شامل حرکات چشم به سمت بالا، پایین، چپ و راست، نگاه کردن به اشیای نزدیک و دور، دنبال کردن اشیای متحرک و غیره باشد. این روش برای برخی از انواع استرابیسم که در حالتهای خاصی فعال میشوند، موثر است.
> استفاده از پوشش روی یک یا هر دو چشم بهطور متناوب
این روش برای درمان تنبلی چشم که گاهی با استرابیسم همراه است، انجام میشود. با بستن چشم قویتر، چشم ضعیفتر مجبور میشود بیشتر کار کند و بینایی خود را بهبود بخشد. این روش معمولا در کودکان زیر 10 سال توصیه میشود.
> تزریق بوتاکس به عضلات چشم
تزریق بوتاکس برای مواردی که انجام عمل ممکن یا مطلوب نیست، مورد استفاده قرار میگیرد. با تزریق بوتاکس به عضلات چشم، میتوان انحراف چشم را کاهش داد یا اصلاح کرد. این روش موقت است و ممکن است نیاز به تکرار باشد.
> جراحیهای چشم
این روش برای اصلاح دائمی انحراف چشم انجام میشود. در این روش، چشم پزشک با جابجایی، کوتاه کردن و روشهای دیگر چشمها را به موقعیت صحیح برمیگرداند. جراحی چشمها برای برخی از انواع استرابیسم ضروری است.
اقدامات پس از عمل استرابیسم و تنبلی چشم
رعایت مراقبتهای پس از عمل بسیار مهم است. درمان استرابیسم در بزرگسالان معمولا با جراحی انجام پذیر است. گاهی اوقات، ممکن است درمان استرابیسم با جراحی به تنهایی کافی نبوده و نیازمند درمانهای تکمیلی نیز باشد. این درمانها ممکن است شامل تراپیهای بینایی، نظارت مداوم بر وضعیت چشمها و تمرینات بینایی باشد. برخی از مراقبتهای پس از عمل استرابیسم:
• قرمزی چشم و دیدن لکههای خون روشن روی سفیدی چشم، پس از عمل طبیعی است. این قرمزی و لکههای خون ظرف 2 تا 3 هفته پس از عمل، از بین خواهد رفت.
• حمام گرفتن از گردن به پایین اشکالی ندارد ولی از ریختن آب بر روی سر و صورت تا هنگامی که پزشک اجازه نداده، خودداری نمایید.
• قطرههای شیری رنگ و سوسپانسیون را پیش از مصرف تکان دهید.
• دو تا 3 روز پس از جراحی، میتوانید به زندگی روزمره خود بازگردید.
• درد مختصری بعد از عمل خواهید داشت که با مصرف مسکنهای تجویزی بهبود مییابد.
• چند روز پس از عمل، میزان اصلاح انحراف، نشاندهنده نتیجه عمل خواهد بود. اما نتایج قطعی عمل جراحی، پس از 4 تا 6 هفته پس از عمل مشخص خواهد شد.
بیشتر بدانید: مطالعه بروشور انحراف چشم
کلام آخر
به خاطر داشته باشید، تشخیص به موقع بیماریها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در صورت مشاهده هرگونه عدم هماهنگی در چشمهای فرزندان خود با متخصصان چشم مشورت کرده تا در صورت وجود انحراف به موقع تشخیص و روند صحیح درمان آغاز گردد. شما میتوانید برای دریافت هرگونه مشاوره و راهنمایی با مشاوران و پزشکان بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا مشهد تماس حاصل فرمایید.
آشنایی با پمفلتهای آموزشی بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا مشهد