حذف عینک با عمل فمتولیزیک

افراد زیادی در جهان به ضعف بینایی مبتلا هستند. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی در حوزه‌های پزشکی و چشم پزشکی، روش‌های گوناگونی برای درمان بیماری‌ها و اختلالات عیوب انکساری چشم به وجود آمده که خطر و عوارضی ندارند. عمل‌های لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری مانند عمل فمتولیزیک یکی از این روش‌ها می‌باشند.

نکته مهم در عمل‌های حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری چشم، ضخامت قرنیه می‌باشد. بنابراین افرادی که ضخامت قرنیه کافی ندارند معمولا قادر به انجام این عمل‌ها نمی‌باشند. اما در عمل فمتولیزیک به علت دقت بسیار بالا، این عمل برای قرنیه‌های نازک نیز بسیار مناسب است.

تکنولوژی استفاده شده در عمل فمتولزیک، لیزر فمتوسکند است که یکی از سریع‌ترین لیزرهای چشم پزشکی دنیا محسوب می‌شود و برش‌های نازک و با دقتی ایجاد می‌کند. از این رو می‌توان گفت این عمل یک روش درمان ایمن و مناسب برای قرنیه‌های نازک به شمار می‌رود.

قبل از اینکه به ادامه مطلب بپردازیم، لازم است چند مورد را توضیح دهیم:

فلپ قرنیه چیست؟

جهت انجام عمل‌های لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری چشم، یک برش نازک در قرنیه ایجاد می‌شود. این برش فلپ نامیده می‌شود و در عمل‎های لیزیک، فمتولیزیک و... برداشته می‌شود تا با استفاده از لیزر اگزایمر قرنیه تغییر شکل یافته و در نتیجه عیب انکساری چشم اصلاح گردد.

روش انجام این برش در عمل‌های مختلف لیزری متفاوت است. فلپ در برخی عمل‌ها با استفاده از ابزاری به نام میکروکراتوم و در برخی دیگر با استفاده از لیزر فمتوسکند برداشته می‌شود.

فلپ در برخی عمل‌ها مانند عمل پی‌آرکی، به طور کامل برداشته می‌شود و در برخی دیگر مانند لیزیک، بعد از انجام لیزر دوباره بر روی قرنیه قرار می‌گیرد تا به صورت طبیعی متصل گردد.

لیزر فمتوسکند چیست؟

دستگاه‌های لیزر فمتوسکند (femto second laser) می‌توانند با سرعت و ظرافت بسیار زیاد، فلپ قرنیه را به ‌اندازه‌ چند میکرون برش دهد. همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، عمل فمتولیزیک با استفاده از لیزر و بدون دخالت دست و تیغ جراحی انجام می‌گیرد.

نحوه انجام عمل فمتولیزیک به چه صورت است؟

روش انجام عمل‌های لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری چشم مشابه یکدیگر بوده و تنها تفاوت میان آن‌ها، نحوه آماده سازی چشم برای تابش پرتوهای لیزر می‌باشد. نکته متفاوت دیگر در عمل فمتولیزیک، نوع برش سطح قرنیه برای تابش پرتوهای لیزر می‌باشد.

برخی از مراحل این عمل به صورت زیر است:

• ابتدا چشم‌ها با استفاده از قطره‌های چشمی، بیحس می‌شود و در زمان انجام عمل دردی احساس نمی‌شود.

• سپس فرد به سمت دستگاه لیزر فمتوسکند هدایت شده و بر روی تخت آن قرار می‌گیرد.

• جهت جلوگیری از پلک زدن و بستن چشم‌ها، از ابزاری به نام اسپکولوم استفاده می‌شود که در داخل چشم‌ها قرار می‌گیرد.

• در مرحله بعدی با استفاده از لیزر فمتوسکند یک فلپ نازک در قرنیه ایجاد می‌شود.

• سپس لیزر اگزایمر به سطح چشم‌ها تابیده و عیوب انکساری چشم، اصلاح و درمان می‌شوند.

• در مرحله آخر و پس از اتمام فرآیند درمان، لایه برش خورده به محل اولیه باز می‌گردد تا خود به عنوان یک پانسمان از بافت آسیب دیده مراقبت کند. این لایه ظریف به مرور زمان به صورت طبیعی جوش می‌خورد و نیازی به بخیه ندارد.

• در انتها یک لنز پانسمان بر روی چشم‌ها قرار می‌گیرد.

عمل فمتولیزیک برای چه کسانی مناسب است؟

شرایط عمل فمتولیزیک مشابه عمل لیزیک است و معمولا افراد واجد شرایط عمل لیزیک، می‌توانند این عمل را نیز انجام دهند. عوارض جانبی در عمل فمتولیزیک بسیار کم بوده و محدودیتی برای افراد واجد شرایط عمل لیزیک وجود ندارد. افراد در صورت تایید متخصص چشم، می‌توانند با استفاده از این روش اقدام به درمان نمایند.

با توجه به این موارد، برخی از شرایط افراد برای انجام عمل فمتولیزیک به صورت زیر است:

• افراد بالای ۱۸ سال

• ثابت بودن شماره چشم‌ها حداقل به مدت 6 ماه

• عدم ابتلا به بیماری‌هایی مانند گلوکوم، کاتاراکت، التهاب ملتحمه، قوز قرنیه و...

• فرد نباید باردار یا در دوران شیردهی باشد.

• عدم وجود تبخال و هر گونه عفونت

مزایای عمل فمتولیزیک چیست؟

عمل فمتولیزیک مزیت‌های زیادی نسبت به سایر روش‌ها دارد. برخی از آن‌ها عبارتند از:

• دوره بهبودی در عمل فمتولیزیک کوتاه مدت است و کیفیت بینایی بالا می‌باشد.

• عوارض برش قرنیه یا فلپ در هنگام برش بسیار کم می‌باشد.

• عوارض جانبی پس از عمل بسیار کم است.

• در این عمل درد به شدت کاهش می‌یابد.

• ایمنی عمل بالا می‌باشد.

• خطرهای مربوط به التهاب و عفونت‌های قرنیه کاهش می‌یابد.

آیا رعایت مراقبت‌های عمل فمتولیزیک مهم است؟

> اقدامات قبل از عمل

به همراه داشتن یک نفر همراهی

حفظ خونسردی

شستن پلک‎ها و مژه‌ها شب قبل از عمل

عدم آرایش ۴۸ ساعت قبل از عمل

عدم استفاده از لنزهای تماسی یک یا دو هفته قبل از عمل

عدم استفاده از لنزهای سخت حداقل 3-4 هفته قبل از عمل

پوشیدن لباس سبک در روز عمل

عدم استفاده از عطر و ادکلن در روز عمل

استحمام روز قبل از عمل

استفاده از عینک آفتابی استاندارد پس از عمل

> اقدامات زمان عمل

در طول عمل به نور چشمک زن قرمز یا سبز نگاه کرده و از حرکت چشم‌‎ها و سر خودداری نمایید.

مدت زمان تابش لیزر کوتاه است. بنابراین، تا زمانی که صدای لیزر را می‎شنوید از حرکت چشم‌ها خودداری کنید.

نگران پلک زدن در حین عمل نباشید. قبل از شروع عمل فمتولیزیک پلک‌ها توسط اسپکولوم از یکدیگر باز می‎شوند.

به هیچ عنوان دست‌‌ها را به محیط عمل نزدیک نکنید، زیرا باعث انتقال آلودگی می‎شود.

> مراقبت‌های بعد از عمل

معمولا بینایی فرد پس از عمل فمتولیزیک تار می‌باشد. این حالت طبیعی بوده و بینایی به‎ سرعت بهبود می‌یابد.

بهتر است شب‌های اول بعد از عمل فمتولیزیک و موقع خواب از عینک محافظ استفاده کنید تا هنگام خواب چشم‌ها را مالش ندهید.

از قطره‌های چشمی با توجه به تجویز متخصص چشم استفاده کرده و بین دو قطره متفاوت 5 دقیقه فاصله دهید. قطره‌‏ها را در زمان بیداری استفاده کنید و نیازی نیست برای این منظور بیدار شوید. می‌توانید صبح‌ها بعد از بیدار شدن زمان ریختن قطره‌ها را تنظیم نمایید.

حتما به خاطر داشته باشید، ماه‌های نخستین پس از عمل فمتولیزیک فشاری به چشم‌ها وارد نشود و آن‌ها را به‏ هیچ‎ عنوان مالش ندهید.

حداقل دو هفته پس از عمل فمتولیزیک از آرایش لبه پلک‏‌ها و اطراف چشم‌‏ها اجتناب نمایید. در صورت تمایل به استفاده از لنزهای رنگی حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

حداقل به مدت دو هفته بعد از عمل از کشیدن سیگار و حضور در محیط‌هایی که دود قلیان، سیگار و... دارند خودداری نمایید. این امر در بهبود چشم‌ها تاثیر دارد.

بعد از عمل احتمال سوزش، اشک ریزش و احساس جسم خارجی در چشم وجود دارد. در صورت بروز این حالات می‌توانید با توجه به تجویز چشم پزشک از داروهای مسکن و قطره‌های چشمی استفاده نمایید.

دو تا سه هفته پس از عمل فمتولیزیک به استخر نروید و پس از آن نیز از عینک شنا استفاده کنید. حداقل تا 3 ماه پس از عمل شیرجه نزنید.

حداقل به مدت 2 ماه از انجام ورزش‌های سنگین مانند بوکس، وزنه برداری، کشتی، ورزش‌های رزمی و... پرهیز نمایید.

خشکی چشم پس از عمل‌های لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری اتفاق می‌افتد. این امر معمولا پس از چند هفته تا چند ماه از بین می‌رود.

چه زمانی باید به چشم پزشک مراجعه کنیم؟

معاینات چشم پزشکی بعد از عمل فمتولزیک بسیار مهم است، زیرا چشم پزشک باید وضعیت چشم‌ها را بررسی نماید تا در صورت بروز هر گونه مشکل اقدام به اصلاح آن نماید. ممکن است برخی افراد به دلیل وجود شرایط خاص در چشم‌ها نیازمند مراجعه بیشتر باشند.

فعالیت‌های روزمره بعد از عمل فمتولیزیک چگونه است؟

پس از اتمام عمل فمتولزیک از انجام برخی فعالیت‌ها مانند رانندگی، مطالعه، استحمام و... خودداری نمایید. این فعالیت‌ها روز بعد از عمل نیز ممنوع است، اما انجام کارهای روزمره در صورتی که به چشم ضربه نزند، بلامانع است.

به خاطر داشته باشید که استفاده از عینک آفتابی استاندارد و همچنین خودداری از انجام ورزش‌ها و فعالیت‌های سنگین الزامی می‌باشد.

نکات مهم

عمل فمتولیزیک، یکی از عمل‌های لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری است که با استفاده از لیزر فمتوسکند اقدام به برش قرنیه (فلپ قرنیه) می‌کند.

این عمل مناسب افرادی است که قرنیه نازک دارند. البته انتخاب بهترین روش حذف عینک برعهده چشم پزشک می‌باشد که با استفاده از معاینات تخصصی و تصویربرداری‌های قرنیه و با توجه به وضعیت چشم‌های شخص، مناسب‌ترین روش حذف عینک را پیشنهاد می‌دهد.

همانطور که قبلا هم ذکر شد، افرادی که مبتلا به عفونت‌های چشمی، تبخال، دیابت، قوز قرنیه و... هستند مناسب انجام عمل فمتولیزیک نیستند.

افرادی که بعد از عمل از خشکی چشم رنج می‌برند، می‌توانند از قطره اشک مصنوعی استفاده کنند.

نتیجه عمل فمتولزیک با مراقبت‌های بعد از عمل نسبت مستقیم دارد. درصورتی که این مراقبت‌ها جدی گرفته نشود ممکن است باعث بروز مشکلات جدی در افراد گردد.

رعایت مراقبت‌های بعد از عمل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که باعث می‌شود عمل فمتولیزیک نتیجه مطلوب داشته باشد.

 آشنایی با کلینیک تصویربرداری قرنیه در بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی مشهد