عمل فمتولیزیک چیست؟
ضعف بینایی، یکی از مشکلات رایج در دنیاست و افراد زیادی به آن مبتلا هستند. با پیشرفت علم و تکنولوژی در حوزه پزشکی و چشم پزشکی، روشهای بسیاری برای درمان بیماریهای عیوب انکساری به وجود آمده که خطر و عوارض بسیار کمی دارند که عمل فمتولیزیک یکی از این روشها محسوب میشود.
ضخامت قرنیه یکی از مهمترین و اصلیترین شرایط برای انجام عملهای لیزری میباشد. به همین منظور کسانی که دارای قرنیه نازک هستند، معمولا قادر به انجام عملهای لیزیک نمیباشند. اما به دلیل دقت بسیار بالایی که در عمل فمتولیزیک وجود دارد، این عمل برای قرنیههای نازک بسیار مناسب میباشد.
در حذف عینک با روش فمتولزیک از لیزر فمتوسکند ( یکی از سریعترین لیزرهای چشم پزشکی دنیا ) استفاده میشود. لیزر فمتوسکند در این تکنیک میتواند برشهایی نازک، با دقت و حساسیت بالا ایجاد کند. از این رو میتوان گفت این پروسه درمان جدید و ایمن یک روش مناسب و ایدهآل برای قرنیههای نازک به شمار میرود.
این عمل در حال حاضر یکی از دقیقترین و کمخطرترین انواع عملهای لیزری چشم برای درمان و اصلاح عیوب انکساری چشم در کل جهان میباشد.
فلپ قرنیه نازک
عمل فمتولیزیک امکان ایجاد سطح یکنواخت از فلپ قرنیه و برش نازک را فراهم میکند. به شکلی که هیچگونه عوارضی نخواهد داشت.
ضخامت یکنواخت فلپ
چشم پزشک قبل از استفاده از لیزر فمتوسکند مواردی مانند ضخامت، فرم، ظرفیت و اندازه هر فلپ را برای درمان عیوب انکساری بالاتر به خوبی بررسی میکند. زیرا این امر در امر درمان این عارضه بسیار مهم میباشد.
نحوه انجام عمل فمتولیزیک به چه صورت است؟
در واقع اصول عملهای لیزری چشم در تمامی عملها، مشابه یکدیگر بوده و تنها تفاوت میان آنها در آماده نمودن چشم برای تابش پرتوهای نور لیزر میباشد. مورد مهمی که این عمل را از سایر عملهای لیزری حذف عینک و اصلاح عیوب انکساری جدا میسازد، نوع برش سطح قرنیه چشم برای تابش پرتوهای نور لیزر میباشد.
در روش فمتولیزیک چشم، ابتدا تمام آمادگیهای اولیه انجام میشود و سپس توسط قطره، چشم را بیحس میکنند به این ترتیب دردی را احساس نمیکنید. سپس بر روی تختی دراز کشیده و با استفاده از ابزاری به نام اسپکولوم، چشم شما باز نگهداشته میشود، تا از هرگونه پلکزدن و حرکت دیگر جلوگیری شود.
برای انجام این پروسه ابتدا چشمها را با استفاده از قطره بی حس میکنند. این امر باعث میشود که فرد هیچ دردی را احساس نکند. سپس فرد را به سمت دستگاه لیزر پیشرفته فمتوسکند هدایت کرده و پس از دراز کشیدن بر روی تخت، چشمها با ابزار مخصوصی به نام اسپکولوم باز نگه داشته میشود. پس از آن با استفاده از لیزر فمتوسکند فوق سریع یک فلپ نازک در قرنیه ( سطح جلو چشم ) ایجاد میکند. پس از اینکه برش سطح قرنیه انجام شد، لیزر اگزایمر برای اصلاح و درمان عیوب انکساری به چشمها تابیده میشود.
پس از اتمام فرآیند درمان، لایه برش خورده به محل اولیه باز میگردد تا خود به عنوان یک پانسمان عمل کند و از بافت آسیب دیده مراقبت کند. این لایه ظریف و نازک به مرور زمان و در کوتاهترین زمان ممکن به صورت طبیعی جوش میخورد و نیازی به بخیه ندارد.
لیزر فمتوسکند چیست؟
لیزر فمتوسکند ( femto second laser ) لیزری با سرعت بسیار بالا بوده و میتواند با ظرافت بسیار زیاد، قرنیه چشم را به اندازه چند میکرون برش دهد. با استفاده از این لیزر میتوان عمل فمتولیزیک را بدون استفاده از تیغ جراحی انجام داد.
در عمل لیزیک، برش نازک قرنیه توسط ابزاری به نام میکروکراتوم صورت میگیرد، اما در عمل فمتولیزیک، برش قرنیه توسط لیزر فمتوسکند صورت میگیرد. حذف عینک به روش فمتولیزیک به دلیل دقت بسیار بالای برش و ضخامت بسیار نازک فلپ، عوارض بعد از عمل به طرز چشمگیری کمتر میباشد.
در بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا مشهد انجام این عمل توسط دستگاه لیزر فمتوسکند مدل Victus 2017 آمریکا صورت میگیرد.
عمل فمتولیزیک برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی کسانی برای انجام این فرایند واجد شرایط میباشند که یک کاندید مناسب برای عمل لیزیک باشند. کاندیدای این عمل باید از شرایط زیر برخوردار باشند:
- سنین بالای 18 سال
- دارا بودن ضخامت کافی قرنیه
- عدم بارداری و شیردهی
- عدم ابتلا به بیماریهای چشمی
- ثابت ماندن شماره چشمها حداقل به مدت شش ماه
مزایای فمتولیزیک نسبت به بقیه عملهای لیزری حذف عینک چیست؟
این روش مزیتهای زیادی از جمله کاهش خطر ایجاد خراش در حین عمل، دوره بهبودی کوتاه مدت، کاهش خطر عوارض جانبی، کاهش خطر ابتلا به عفونت و کاهش ایجاد درد را دارد. از دیگر مزایای عمل فمتولیزیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایمنی عمل
- کاهش خطرهای مربوط به التهاب و عفونتهای قرنیه
- خطر عوارض فلپ قرنیه هنگام برش بسیار کم میشود
- میزان درمان مجدد در فمتولیزیک کاهش مییابد
- در این روش، دوره درمان سریع بوده و بینایی فرد به سرعت بهبود مییابد
- اشعه دستگاه لیزر فمتوسکند، فشار کمتری بر روی چشمها اعمال کرده و فرد ناراحتی کمتری را تجربه میکند
کاندیدای مناسب عمل فمتولیزیک چه کسانی هستند؟
معمولا همه افرادی که واجد شرایط عمل لیزیک هستند میتوانند عمل فمتولیزیک را انجام دهند. شرایط عمل فمتولیزیک مشابه عمل لیزیک بوده و با توجه به اینکه در فمتولیزیک، امکان بروز عوارض جانبی هم بسیار کم است و از این رو محدودیتی برای افراد واجد شرایط لیزیک در این عمل وجود ندارد. در صورت تایید چشم پزشک میتوانند درمان خود را با کمک فمتولیزیک انجام دهند.
آیا رعایت مراقبتهای قبل، بعد و در هنگام عمل فمتولیزیک مهم است؟
مراقبتهای قبل از عمل فمتولیزیک
مراقبتها نکات بسیار مهمی هستند که با کمک آنها میتوان دوره درمان را تسریع بخشید:
- به همراه داشتن حداقل یک همراهی
- حفظ خونسردی
- شستن پلکها و مژهها شب قبل از عمل
- آرایش نکردن ۴۸ ساعت قبل از عمل
- استفاده نکردن از لنزهای تماسی یک یا دو هفته قبل از عمل
- پوشیدن لباس سبک در روز عمل
- استفاده نکردن از عطر و ادکلن در روز عمل
- استحمام در روز قبل از عمل
- عدم استفاده از لنزهای سخت حداقل 3-4 هفته قبل از عمل
توجه داشته باشید که این عمل دردناک نیست و همکاری شما نقش بسیار مهمی در حصول نتیجه مناسب دارد. بنابراین آرامش خود را حفظ کرده و به دستورات چشم پزشک در هنگام عمل توجه کنید.
مراقبتهای حین عمل فمتولیزیک
- در طول عمل به نور قرمز یا سبز چشمکزن نگاه کرده و از حرکت دادن چشمها و سر خودداری نمایید.
- مدت زمان تابش لیزر کمتر از یک دقیقه است. بنابراین در طول مدتی که صدای لیزر را میشنوید چشمتان را حرکت ندهید.
- نگران پلک زدن در حین عمل نباشید. پلکهای شما توسط اسپکولوم از یکدیگر باز میشوند و بهتر است برای پیشگیری از درد، موقع عمل از فشار دادن پلکها و اخم کردن پرهیز نمایید.
- دستها را به محیط عمل نزدیک نکنید زیرا باعث انتقال آلودگی میشود.
مراقبتهای بعد از عمل فمتولیزیک
- طی ساعات نخست پس از عمل فمتولیزیک، بینایی فرد تار است. جای نگرانی نیست و این حالت طبیعی بوده و بینایی به سرعت بهبود مییابد.
- بهتر است دو شب اول بعد از عمل، موقع خواب از عینک محافظ استفاده کنید تا هنگام خواب چشمها را مالش ندهید.
- از قطرههای چشمی طبق تجویز چشم پزشک استفاده کنید. بین دو قطره متفاوت هم 5 دقیقه فاصله بگذارید. قطرهها را در زمان بیداری استفاده کنید؛ هنگام خواب نیازی به ریختن قطره نیست و برای این منظور لازم نیست بیدار شوید. صبحها بعد از بیدار شدن مجددا زمان ریختن قطرهها را تنظیم نمایید.
- مراقب باشید طی ماه اول فشاری به چشمها وارد نکنید و آنها را به هیچ وجه مالش ندهید.
- حداقل دو هفته پس از عمل فمتولیزیک از آرایش لبه پلکها و اطراف چشمها اجتناب کنید. در مورد زمان استفاده از لنزهای زیبایی هم بر اساس نظر چشم پزشک عمل نمایید.
- حداقل به مدت دو هفته بعد از عمل از کشیدن سیگار خودداری کرده و در محیطی كــه دود سیگار، قلیان و… وجود دارد حضور پیدا نکنید.
- احتمال سوزش، اشک ریزش و احساس جسم خارجی در چشم طی چند روز اول بعد از عمل وجود دارد. در صورت بروز این حالات میتوانید طبق دستور چشم پزشک از قرص یا قطره مسکن استفاده کنید.
- دو تا سه هفته پس از عمل فمتولیزیک استخر نروید و پس از آن نیز از عینک شنا استفاده کنید. حداقل تا سه ماه پس از عمل شیرجه نزنید.
- حداقل تا دو ماه از انجام ورزشهای سنگین از قبیل بوکس، وزنه برداری، کشتی، ورزشهای رزمی و ضربه به توپ با سر در فوتبال پرهیز کنید.
یکی از عوارض جانبی عملهای لیزری، خشکی چشم است که معمولا پس از چند هفته تا چند ماه از بین میرود و تعداد کمی از افراد این مشکل را مدت زمان بیشتری تجربه میکنند.
بیمارستان بینا با استفاده از تجهیزات پیشرفته لیزری چشم سعی در ارائه موثرترین درمانهای روز چشم پزشکی به مراجعین محترم را دارد. امکانات موجود در اتاقهای عمل بیمارستان بینا با معتبرترین مراکز چشم پزشکی دنیا رقابت میکند.
دستورات دارویی بعد از عمل فمتولیزیک
دستورات دارویی باید طبق نظر چشم پزشک انجام شود. ما در اینجا به برخی از قطرههایی که بعد از عمل معمولا تجویز میشود، اشاره میکنیم:
- قطره چشمی بتازونیت
- قطره چشمی کلرامفنیکل
- قطرههای اشک مصنوعی
نکات مهمی که باید در رابطه با عمل فمتولیزیک بدانید!
- افرادی که دارای عفونتهای چشمی، تبخال، دیابت، قوز قرنیه و بیماریهایی از این قبیل هستند مناسب انجام این عمل نیستند.
- افرادی که بعد از عمل از خشکی چشم رنج میبرند، میتوانند از قطره اشک مصنوعی استفاده کنند.
- متقاضیان عمل فمتولیزیک، بعد از عمل میبایست از عینک آفتابی استاندارد و مناسب استفاده کنند.
- در نهایت مراقبتهای بعد از عمل از اهمیت زیادی برخوردار است تا در نهایت نتیجه به خوبی نشان داده شود. خودداری از مراقبتهای بعد از عمل سبب میشود مشکلات جدی در بیماران رخ دهد.
نحوه مراجعه به چشم پزشک پس از عمل به چه صورت میباشد؟
مراجعه به چشم پزشک برای انجام معاینات بعد از عمل واجب است، زیرا پزشک میبایست شرایط را بررسی و در صورت وجود مشکل آن را کنترل کند. معمولا پزشکان چند روز و همچنین چند ماه بعد از عمل به بیماران تجویز میکنند که حتما مراجعه کرده و از سلامت چشم خود اطمینان یابند. البته برخی از افراد ممکن است به دلیل وجود شرایط خاص چشمها، تعداد دفعات بیشتری مورد معاینه قرار گیرند. بنابراین دفعات معاینه میتواند با توجه شرایط بیمار متفاوت باشد.
نحوه شروع فعالیتهای روزمره بعد از عمل فمتولیزیک چگونه است؟
- در روز عمل و بعد از انجام فمتولزیک از انجام برخی فعالیتها مانند رانندگی، مطالعه، استحمام ممنوع بوده و میبایست با احتیاط کامل رفتار شود.
- همانند روز عمل، انجام فعالیتهای سنگین، رانندگی، مطالعه و استحمام در روز بعد از آن نیز ممنوع میباشد. انجام کارهای روزانه بلامانع است در صورتی که به چشم ضربه نزند.
- روز دوم بعد از عمل فمتولیزیک وضعیت چشمهای فرد بهتر شده و میتواند حمام کند، البته در صورتی که صابون و شامپو به هیچ عنوان وارد چشم نشود.
- به یاد داشته باشید که استفاده از عینک آفتابی استاندارد و همچنین خودداری از انجام ورزشها و فعالیتهای سنگین الزامی میباشد.
- استفاده از قطرههای تجویز شده توسط چشم پزشک به روند بهبود کمک شایانی میکند.
سخن پایانی
عمل فمتولیزیک، از روشهای مدرن حذف عینک محسوب میشود که عارضه بسیار کمی دارد و بدون استفاده از تیغ جراحی انجام میشود. این روش درمانی مناسب افرادی است که ضخامت قرنیه کمی دارند.
به یاد داشته باشید
همانطور که بارها اشاره کردیم، انتخاب بهترین روش حذف عینک برعهده چشم پزشک میباشد که با استفاده از بررسیها و تصویربرداری از قرنیه میتواند بهترین روش را با توجه به نوع قرنیه و ضخامت آن به فرد پیشنهاد دهد.
همچنین رعایت مراقبتهای بعد از عمل از اهمیت ویژهای برخوردار است و باعث میشود عمل فمتولیزیک با نتیجه عالی انجام گیرد.