بازگشت احتمالی بینایی با جدیدترین روش ژن درمانی
گروهی از دانشمندان کانادایی با استفاده از شیوه جدید ژن درمانی در حال توسعه بازیابی بینایی در موش ها شده اند.
محققان دانشگاه مونترآل کانادا موفق شده اند شیوه جدیدی مبتنی بر ژن درمانی ارائه دهند. این روش باعث افزایش پتانسیل بازیابی بینایی در بیمارانی که دچار اختلالات مادرزادی و ژنتیکی هستند، می شوند. در این روش از سلول های خاصی در شبکیه استفاده شده که می توانند مشابه با سلول های عادی، به نور پاسخ دهند.
چگونه قدرت بینایی می تواند با استفاده از ژن درمانی بازیابی شود؟
محققان موفق شده اند روشی برای تبدیل سلول های مولر (Müller) در شبکیه چشم به سلول های عصبی کشف کنند. این سلول ها پتانسیل تمایز به سلولهای حساس به نور را دارند. همچنین این سلول ها با دریافت نور و تبدیل آن ها به پیام های عصبی، حس بینایی را مجددا فراهم سازند. سلول های مولر معمولا نقش حمایتی برای زنده ماندن سلول های عصبی شبکیه را ایفا میکنند و درصورت آسیب به این قسمت میتوانند نقش مهمی را در بازسازی شبکیه بر عهده بگیرند. البته قابل ذکر است، چنین قابلیتی در پستانداران وجود ندارد و شبکیه انسان قادر به ترمیم آسیب های وارد شده نیست. اکنون محققان موفق شده اند ژن های دخیل در این فرآیند را پیدا کنند و فعال کردن مجدد آن ها می تواند توانایی ذکر شده را بازگرداند.
بیشتر بدانید: کلینیک فوق تخصصی بیمارستان چشم پزشکی بینا
بیماری های ژنتیکی مانند رتینیت پیگمنتوزا (Retinitis pigmentosa) می توانند موجب از بین رفتن تدریجی سلول های حساس به نور در شبکیه شوند. این بیماری ها در ابتدا موجب کاهش دید در شب می شوند، اما با گذشت زمان و پیشرفت بیماری می تواند باعث اختلال شدید در دید فرد گردد و توانایی تشخیص جزئیات و رنگ ها را از او بگیرد. در برخی موارد خاص بیمار در نهایت کاملا نابینا می شود.
البته این شیوه جدید برای بازیابی بینایی هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما پژوهشگران امیدوارند که درنهایت بتوانند از این روش برای کمک به بیماران مبتلا به اختلالات ژنتیکی مانند رتینیت پیگمنتوزا استفاده کنند. شایان ذکر است که سایر درمان های مشابه نیز نتایجی امیدوار کننده در کاهش سرعت پیشرفت بیماری ها یا جلوگیری از آن ها در مراحل اولیه داشته اند. شبکیه مصنوعی یکی دیگر از روش های کمک کننده به بازیابی دید در مبتلایان می باشد.
منابع: وبلاگ دیجیاتو و PNAS