عمل فمتوکاتاراکت چیست؟

کدر شدن عدسی که در نتیجه بیماری آب مروارید ( کاتاراکت ) می‌باشد، می‌تواند منجر به نابینایی شود. درمان بیماری آب مروارید با استفاده از عمل‌ها و روش‌های مختلف صورت می‌گیرد. یکی از این روش‌ها که به کمک لیزر فمتوسکند انجام می‌شود عمل فمتوکاتاراکت یا ( FLACS: Femtosecond Laser Assisted Cataract Surgery ) است که از جدیدترین روش‌های درمان بیماری آب مروارید به حساب می‌آید.

عمل آب مروارید به روش فمتوکاتاراکت

در صورت عدم درمان بیماری آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم باعث کاهش تدریجی بینایی فرد می‌شود. در واقع عمل آب مروارید از طریق جایگزینی لنز کدر چشم با ایمپلنت جدید داخل چشمی انجام می‌گیرد. قرار دادن لنز جدید، باعث بازتاب تصاویر به سمت شبکیه چشم شده و در نتیجه اشیا به صورت تصاویر واضح دیده می‌شوند. عمل فمتوکاتاراکت یکی از روش‌‌های جدید، ایمن و موثر در درمان آب مروارید است که افراد زیادی را درمان می‌کند. میزان موفقیت عمل فمتوکاتاراکت بسیار بالا بوده و عوارض بسیار کمی دارد.

متخصص چشم با استفاده از مراحل و تکنیک‌های پیشرفته، اقدام به درمان بیماری آب مروارید می‌نماید. برخی از روش‌های رایج عمل آب مروارید به شرح زیر است:

• عمل آب مروارید با روش فیکوامولسیفیکاسیون، به صورت دستی و با کمک دستگاه‌های اولتراسوند.

• عمل آب مروارید با کمک لیزر فمتوسکند ( FLACS ) که تمامی مراحل توسط دستگاه انجام می‌شود.

آشنایی با دستگاه لیزر فمتوسکند

دستگاه لیزر فمتوسکند از قسمت‌ها و بخش‌های مختلفی تشکیل شده است:

• لیزر فمتوسکند

• رابط کاربری گرافیکی

• سیستم دریافت دستور

• اسکن OCT

بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بینا مجهز به دستگاه تکنولاس شرکت Bausch & Lomb می‌باشد که متخصص چشم می‌تواند اقدامات اولیه درمان آب مروارید و کاشت لنز داخل چشمی را با استفاده از این دستگاه انجام دهد. نتایج پس از عمل فمتوکاتاراکت با استفاده از این دستگاه عالی خواهد بود.

شرایط لازم برای انجام عمل فمتوکاتاراکت

پیش از انجام عمل فمتوکاتاراکت لازم است به این نکته مهم توجه شود که بهترین روش درمانی بیماری آب مروارید (کاتاراکت) برای هر فرد، بر اساس نتایج معاینه‌های دقیق بالینی و آزمایش‌های پاتولوژی، توسط چشم پزشک تعیین می‌شود.

در عمل فمتوکاتاراکت، علاوه بر اقدامات لازم قبل از عمل، فرد باید دارای برخی شرط باشد:

• نوع قرنیه و آب مروارید به گونه‌ای باشد که در هنگام تصویربرداری‌های چشم مشکلی در تصاویر ایجاد نکند.

• مردمک چشم بیش از حد تنگ نباشد.

تفاوت عمل فمتوکاتاراکت با عمل آب مروارید به روش فیکو چیست؟

در عمل آب مروارید به روش فیکو، متخصص چشم با استفاده از چاقوهای مخصوص عمل کاتاراکت اقدام به برش‌های قرنیه به منظور خروج عدسی از قرنیه می‌نماید. سپس کپسول لنز را باز کرده و عدسی مبتلا به آب مروارید از طریق نیروی اولتراسونیک ( مافوق صوت ) در دستگاه فیکو خرد شده، به قطعات بسیار کوچک تقسیم و خارج خواهد شد. در نهایت چشم پزشک لنز داخل چشمی را به عنوان جایگزین لنز طبیعی چشم در کپسول لنز قرار داده و چشم پانسمان می‌شود.

اما در عمل فمتوکاتاراکت چشم پزشک با استفاده از لیزر فمتوسکند برش‌های بسیار دقیقی بر روی قرنیه ایجاد کرده و عدسی چشم فرد را به طور کامل خرد می‌کند. این مرحله از عمل فمتوکاتاراکت در مقایسه با روش‌های رایج عمل آب مروارید، دقت و سرعت بیشتری داشته و فرد پس از انجام عمل به سرعت بهبود یافته و دید طبیعی خود را به دست می‌آورد.

نکته حائز اهمیت دیگر در عمل فمتوکاتاراکت این است که، به دلیل استفاده از لیزر فمتوسکند، سایر بافت‌های چشم نیز از آسیب‌های احتمالی مصون می‌ماند.

روش انجام عمل فمتوکاتاراکت چگونه است؟

برای انجام عمل فمتوکاتاراکت از لیزر فمتوسکند که یکی از جدیدترین فناوری‌های روز دنیا می‌باشد، برای برش بافت قرنیه استفاده می‌شود. مراحل انجام عمل فمتوکاتاراکت به شرح زیر است:

• برش قرنیه

عمل فمتوکاتاراکت با برش قرنیه آغاز می‌شود تا امکان دسترسی به داخل کیسه لنز فراهم گردد. چشم پزشک برای برش قرنیه از لیزر فمتوسکند که یک لیزر مادون قرمز با مدت زمان پالس بسیار کوتاه است، استفاده می‌کند. این برش برای برداشتن مواد لنز (کدر داخل چشمی) و قرار دادن لنز جدید ضروری می‌باشد. از آنجاییکه لیزر باید متمرکز و دقیق باشد، عمل فمتوکاتاراکت با استفاده از میکروسکوپ جراحی انجام می‌گیرد.

متخصص چشم با استفاده از سیستم‌های تصویربرداری سه بعدی مانند توموگرافی انسجام نوری (OCT) می‌تواند محل تابش لیزر و عمق برش‌های ایجاد شده در زمان عمل آب مروارید را از قبل تعیین کند. اسکن OCT تصاویری با وضوح بالا و مقطعی ارائه می‌دهد تا عمل آب مروارید را تا حد امکان به صورت دقیق انجام گیرد. برش ایجاد شده توسط لیزر فمتوسکند به چشم پزشک اجازه می‌دهد تا به قسمت داخلی چشم برای شکستن و برداشتن آب مروارید دسترسی یابد.

• باز شدن کیسه لنز: کپسولوتومی قدامی

کپسولوتومی دایره‌ای در واقع ایجاد یک برش در کپسول لنز قدامی است که در آن ابتدا مواد لنز را تکه تکه و سپس خارج می‌کنند. این مرحله از عمل فمتوکاتاراکت بسیار مهم است، زیرا در واقع طول عمر و ثبات ایمپلنت لنز جدید را تامین می‌کند. همانطور که قبلا ذکر شد، برش قرنیه با استفاده از لیزر فمتوسکند و بدون دخالت دست صورت می‌گیرد. این برش به متخصص چشم اجازه می‌دهد تا موارد زیر را به دقت محاسبه کند:

> تعیین دقیق قطر کپسول لنز

> به دست آوردن لبه کپسول لنز به صورت دایره تقریبا کامل

> به دست آوردن مرکز کاملا قابل تنظیم در کپسول

> در دسترس بودن هسته و جداره لنز چشم

> خورد کردن لنز چشمی مبتلا به بیماری آب مروارید

• شکستن عدسی مبتلا به آب مروارید

پس از انجام موارد بالا و خورد کردن لنز کدر، چشم پزشک اقدام به تخلیه و بیرون کشیدن محتویات کیسه لنز و در نتیجه لنز مبتلا به آب مروارید می‌کند. لازم به ذکر است، لیزر فمتوسکند باعث خورد شدن هسته لنز کدر می‌شود. در انتها مانند همه عمل‌های آب مروارید، عمل فمتوکاتاراکت نیز با قرار دادن یک ایمپلنت لنز داخل چشمی به پایان می‌رسد.

لنز طبیعی چشم با یک کپسول بسیار نازک احاطه شده است که در عمل آب مروارید، قسمت جلو کپسول در مرحله‌ای به نام کپسولوتومی قدامی برداشته می‌شود تا بتوان به آب مروارید دسترسی پیدا کرد. بسیار مهم است که باقی مانده کپسول لنز در چشم به صورت دست نخورده باقی بماند، در عمل آب مروارید ( کاتاراکت ) به این قسمت از چشم آسیب نخواهد رسید، زیرا باید ایمپلنت لنز مصنوعی را برای بیمار نگه دارد. مراحل باقیمانده عمل از جمله کاشت لنز داخل چشمی به صورت دستی توسط چشم پزشک انجام می‌گیرد.

آیا نتیجه عمل فمتوکاتاراکت در مقایسه با روش‌های معمول عمل آب مروارید تفاوتی دارد؟

قطعا نه. تمامی روش‌‌های رایج عمل‌های آب مروارید نتایج عالی دارد. عمل فمتوکاتاراکت یک روش جدید در درمان بیماری آب مروارید (کاتاراکت) است که نتایج و مزایای زیادی دارد. برخی از مزایای عمل فمتوکاتاراکت به صورت زیر است:

> دقت بی‌نظیر در انجام عمل

> انجام مراحل عمل به صورت خودکار

> برتری فنی نسبت به دیگر روش‌ها

اصلاح و درمان آستیگمات در عمل فمتوکاتاراکت

آستیگمات یک نقص بینایی است که به دلیل تغییر شکل یا بی‌نظمی قرنیه ایجاد می‌شود که در نهایت باعث ایجاد نقص انحنای قرنیه می‌شود. شکل قرنیه در چشم‌های مبتلا به آستیگمات به جای گرد به صورت بیضی تغییر شکل می‌دهد.