کاشت لنز داخل چشمی

لنز داخل چشمی ( Intraocular Lens ) لنزی است که در داخل چشم و جایگزین لنز طبیعی می‌شوند. این لنزها در درمان برخی بیماری‌ها و مشکلات بینایی مانند: بیماری آب مروارید (کاتاراکت) و همچنین در درمان برخی از بیماری‌های اصلاح عیوب انکساری مانند: قوز قرنیه، نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و... مورد استفاده قرار می‌گیرند. این عمل هیچگونه آسیبی به اعصاب قرنیه وارد نمی‌کند. جنس لنز داخل چشمی با بدن انسان سازگار است و می‌تواند به صورت دائمی داخل چشم‌ها قرار گیرد و مشکلی برای سلامت فرد ایجاد نکند.

تعیین شماره لنز داخل چشمی

انتخاب شماره لنز داخل چشمی بستگی به عوامل مختلفی دارد. این عوامل شامل شماره چشم، انحنای قرنیه، شرایط شبکیه، سن، شغل، فعالیت‌های مختلف و نیازهای بینایی فرد می‌باشد.

انواع لنز داخل چشمی

با توجه به کاربرد و نحوه کارگذاری و بر حسب نیاز، انواع مختلفی از لنز داخل چشمی طراحی و تولید شده‌اند:

> لنزهای تک کانونی یا مونوفوکال

این لنزها بینایی را فقط در فاصله محدودی اصلاح می‌کنند. لنزهای تک کانونی ساده‌ترین نوع لنز داخل چشمی هستند که در درمان آب مروارید استفاده می‌شوند. شماره لنز به شکلی انتخاب می‌شود که فرد بدون عینک، دید دور مناسبی دارد، اما برای دید نزدیک مثلا مطالعه و کار با کامپیوتر نیاز به عینک مطالعه دارد.

> لنزهای چند کانونی

با استفاده از این لنزها، بینایی فرد برای مشاهده فواصل مختلف اصلاح شده و علاوه بر دید دور، دید نزدیک را هم تا حد زیادی اصلاح می‌کنند.

برخی از پرکاربردترین لنز داخل چشمی

> لنز آرتیزان ( Artisan ): این لنز برای اصلاح عیوب انکساری طراحی شده و در فضای بین قرنیه و لنز و دقیقا روی عنبیه چشم فرد قرار می‌گیرد.

> لنز ( ICL ): این لنز بین عنبیه و عدسی چشم فرد قرار می‌گیرد.

> لنز توریک ( Toric ): دید چشم‌های مبتلا به آستیگماتیسم در تمام نقاط تار است. لنزهای توریک، آستیگماتیسم را درمان و یا کاهش داده و پس از عمل، نیازی به عینک نمی‌باشد.

> لنز فیکیک ( Phakic ): عمل کاشت لنز فیکیک بدون خارج کردن لنز طبیعی چشم و از طریق ایجاد یک برش بر روی قرنیه و قرار دادن لنز فیکیک در جلوی لنز طبیعی چشم فرد، عیب انکساری را برطرف می‌کند.

> لنزهای آسفریک ( Aspheric ): هنگام استفاده از این لنزها کنتراست بهتری در تصویر ایجاد شده و در نتیجه کیفیت دید بهتر می‌شود.

استفاده از لنز داخل چشمی مناسب چه افرادی می‌باشد؟

همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد، کاشت لنز داخل چشمی یک روش درمانی در اصلاح عیوب انکساری چشم می‌باشد که می‌تواند برای برخی افراد جایگزین مناسبی برای عمل‌های لیزری حذف عینک مانند لیزیک باشد. این روش در افرادی که دارای شماره‌های بسیار بالا هستند و یا ضخامت قرنیه‌ چشم آن‌ها برای اصلاح با لیزر کافی نیست، مناسب می‌باشد. در این عمل، عدسی طبیعی چشم دست نخورده باقی مانده و قدرت تطابق چشم فرد حفظ می‌شود.

با توجه به این توضیحات، کاشت لنز داخل چشمی برای افرادی مناسب است که:

> دارای شماره‌های بسیار بالا هستند

> ضخامت قرنیه‌ برای اصلاح با لیزر کافی نیست

> دارای عیوب انکساری خاص هستند

لنز داخل چشمی و قوز قرنیه

قوز قرنیه از مواردی است که با عمل‌های معمول لیزری حذف عینک درمان نمی‌شود. عمل کاشت لنز داخل چشمی در این افراد که از آستیگماتیسم یا نزدیک‌ بینی شدید نیز رنج می‌‌برند، با صلاحدید چشم پزشک گزینه مناسبی می‌باشد. این عمل بدون خارج نمودن لنز طبیعی چشم، عیوب انکساری فرد را اصلاح می‌نماید.

همانطور که اشاره شد، در بیماران مبتلا به قوز قرنیه که آستیگماتیسم بالا دارند می‌توان با کارگذاری لنز داخل چشمی فیکیک، بینایی فرد را اصلاح نمود. انتخاب این لنزها می‌تواند در صورتی که نامنظمی آستیگماتیسم در چشم مبتلا به قوز قرنیه زیاد نباشد، مناسب باشد.

آیا کاشت لنز داخل چشمی نیاز به بیهوشی عمومی دارد؟

عمل کاشت لنز داخل چشمی به دو صورت بیهوشی عمومی و موضعی انجام می‌گیرد. انتخاب روش بیهوشی با توجه به درخواست فرد و نظر چشم پزشک صورت می‌گیرد.

مراقبت‌های چشم: قبل و بعد از عمل کاشت لنز داخل چشمی

اقدامات قبل از عمل

> فرد حداقل ۱۸ سال سن داشته و شماره چشم‌ها ثابت باشد.

> استفاده از لنزهای تماسی، قبل از عمل متوقف گردد.

> از آرایش صورت و چشم‌ها پرهیز کرده و صورت، پلک‌ها و مژه‌ها باید به دقت شسته شوند.

> از مصرف مواد مخدر، الکل و دخانیات خودداری گردد.

> مصرف داروهایی مانند آسپرین که ممکن است خونریزی را افزایش دهند با نظر پزشک متوقف شود.

> فرد قبل از عمل حداقل ۱۲ ساعت باید ناشتا باشد.

اقدامات بعد از عمل

برخی از این اقدامات عبارتند از:

> استفاده از قطره‌های چشمی تجویز شده توسط چشم پزشک

> اجتناب از وارد آورن فشار، مالش و یا لمس کردن چشم

> استفاده از چشم‌بند در زمان خواب

> اجتناب از شستشوی صورت، استحمام، استفاده از استخر و یا سونا

> اجتناب از انجام فعالیت‌های سنگین، ورزشی یا خطرناک

> اجتناب از مصرف الکل، دخانیات یا مواد مخدر

> مراجعه به چشم پزشک جهت پیگیری و معاینه‌های بعد از عمل

نکات مهم

• برای انتخاب بهترین لنز داخل چشمی با متخصص چشم مشورت نمایید. چشم پزشک با توجه به وضعیت چشم‌ها، نوع و ضخامت قرنیه و همچنین، نوع بیماری شما بهترین لنز موجود در بازار را انتخاب می‌نماید.

• برخی از عمل‌های لیزری حذف عینک مانند لیزیک مناسب شماره‌های بالا و بیماری‌هایی مانند قوز قرنیه نیست. معمولا در این موارد کاشت لنز داخل چشمی انتخاب بهتری می‌باشد.

• عمل کاشت لنز داخل چشمی یکی از روش‌های اصلاح عیوب انکساری چشم است که طیف وسیعی از عیوب بینایی را اصلاح می‌کند. این عمل در اتاق عمل انجام می‌شود، اما نیازی به بستری شدن بیمار بعد از عمل ندارد.

• کاشت لنز داخل چشمی به دو صورت بیهوشی عمومی و موضعی انجام می‌گیرد. انتخاب روش بیهوشی با توجه به درخواست فرد و نظر چشم پزشک صورت می‌گیرد.

• در این عمل، عدسی طبیعی چشم دست نخورده باقی می‌ماند و قدرت تطابق چشم حفظ می‌شود.

• این روش در افرادی که مبتلا به دوربینی و یا نزدیک بینی شدید هستند و یا ضخامت قرنیه آن‌ها برای اصلاح با لیزر کافی نباشد، مناسب است.

• بر خلاف لنزهای تماسی که نیازمند ضدعفونی و تمیز کردن روزانه هستند، لنز داخل چشمی به مراقبت خاصی نیاز ندارد و به طور همیشگی در جای خود باقی می‌مانند. البته بهتر است برای حفظ سلامت چشم‌ها، معاینات چشم پزشکی را به صورت منظم انجام دهید تا متخصص چشم نیز بتواند وضعیت چشم‌ها و لنزهای داخلی را بررسی نماید.

• با توجه به این که لنز داخل چشمی از موادی با سازگاری بالا ساخته می‌شوند، به خوبی در داخل چشم‌ها بدون ایجاد التهاب یا حساسیت و به صورت دائمی در چشم‌ها می‌مانند.