آیا به اندازه کافی پلک می زنید؟
در دنیای امروز که وابسته به تکنولوژی است، شاید پلک زدن بیشتر از یک عمل طبیعی به نظر برسد. پلک زدن برای ما به طور ناخود آگاه انجام میگیرد، اما آیا میدانستید این عمل علاوه بر احساس آرامش، تاثیرات دیگری نیز بر سلامت چشم ها دارد؟ پلک زدن نه تنها به حفظ رطوبت و تمیزی چشم ها کمک مینماید، بلکه عدسی چشم را هم در مقابل خشکی محافظت میکند.
عناوین اصلی
اهمیت پلک زدن
شاید پلک زدن یک عمل ناخودآگاه و تا حد زیادی بی اهمیت به نظر برسد. اما در واقع، اهمیت پلک زدن از نظر علمی و فیزیولوژیک بسیار بالا میباشد. در ادامه به بررسی اهمیت پلک زدن و میانگین تعداد پلک زدن در شبانه روز میپردازیم:
حفظ رطوبت چشم ها
پلک زدن به تامین و حفظ رطوبت چشم ها کمک میکند. در هر بار پلک زدن، یک لایه اشکی به صورت طبیعی بر روی سطح چشم ها قرار میگیرد و این امر باعث حفظ رطوبت و تمیزی چشم ها میشود.
حفظ قرنیه چشم ها
پلک زدن باعث جلوگیری از خشک شدن و تحریک قرنیه چشم میشود که این امر میتواند به عملکرد طبیعی چشم ها کمک کند.
پاکسازی چشم ها
هر بار که پلک میزنیم، ذرات خارجی و مواد آلوده را از سطح چشم ها دور میسازد. این امر به دفع عفونت های احتمالی چشمی کمک میکند.
متوسط تعداد پلک زدن
متوسط تعداد پلک زدن در شبانه روز در حدود ۱۵ تا ۲۰ مرتبه در دقیقه میباشد. این تعداد میتواند به برخی شرایط محیطی مانند نور و میزان استرس فرد بستگی داشته باشد.
بنابراین، پلک زدن یک عمل فیزیولوژیک طبیعی و مهم برای حفظ سلامت چشم ها میباشد.
پلک زدن چیست؟
پلک زدن یک عمل طبیعی از سمت بدن است که به طور خودکار انجام میشود. البته مکانیزم آن به صورتی است که ما میتوانیم به صورت ارادی نیز پلک بزنیم. گاهی اوقات تعداد دفعات پلک زدن به صورت غیر نرمال اتفاق میافتد و زمانی است که بیش از آنچه که بخواهیم، پلک میزنیم.
همانطور که قبلا نیز اشاره شد، پلک زدن برای حفظ سلامت چشم ها یک امر ضروری میباشد و اگر تعداد آن کمتر از حالت طبیعی باشد، رطوبت و اکسیژن رسانی به چشم ها با اختلال مواجه خواهد شد و ممکن است آلودگی های چشم نیز باقی بمانند. برای حفظ سلامت چشم ها، باید ریتم مناسبی از پلک زدن وجود داشته باشد. در ادامه به برخی از تاثیرات پلک زدن اشاره میکنیم:
► اکسیژن کافی برای چشم ها فراهم میکند.
► آلودگی هایی مانند گرد و غبار، سلول های مرده، اشک های خشک شده و سایر ذرات موجود در هوا را از سطح چشم ها پاک میکند.
► با مرطوب شدن چشم ها از خشکی آن ها جلوگیری میکند.
► از بروز برخی مشکلات مانند نازک شدن لایه اشکی میکاهد.
► با فراهم ساختن مواد مغذی به چشم ها، سلامت آن ها را تضمین میکند.
► پلک زدن از بروز عفونت های چشمی جلوگیری میکند.
از آنجاییکه چشمها باید همیشه مرطوب باشند، این امر آن ها را مستعد جذب گرد و غبار و یا سایر آلودگی ها میکند. در نتیجه اگر پلک نزنیم، چشم ها به صورت مناسب تمیز نمیشوند. محل قرارگیری اشک ها در پلک های پایین بوده و با استفاده از آن چشم ها پاکسازی میشوند. برای تمیزی کامل چشم ها، باید هنگام پلک زدن به طور کامل آن ها را ببندیم.
میزان طبیعی پلک زدن
همه انسان ها به یک اندازه پلک نمیزنند، اما میانگین پلک زدن افراد به طور متوسط به شرح زیر میباشد:
مدت زمان
|
تعداد پلک زدن
|
یک دقیقه
|
۱۵ تا ۲۰ مرتبه
|
یک ساعت
|
۹۰۰ تا ۱۲۰ مرتبه
|
یک هفته
|
۱۰۰۸۰۰ تا ۱۳۴۴۰۰ مرتبه
|
یک سال
|
۵.۲ میلیون تا ۷.۱ میلیون مرتبه
|
در هر مرتبه پلک زدن، یک دهم تا 4 دهم ثانیه زمان میبرد. مقدار متوسط پلک زدن برای هر فرد در یک دقیقه شامل ۱۰ درصد زمانی میشود که بیدار هستیم. همچنین، سن و جنسیت هر فرد نیز بر میزان پلک زدن ما تاثیرگذار است. به طور مثال نوزادان و کودکان 2 تا 3 مرتبه در دقیقه پلک میزنند.
معمولا در زمان استفاده از کامپیوتر و سایر لوازم دارای صفحه نمایش درست پلک نمیزنیم و این موضوع فشار زیادی به چشم ها وارد کرده و باعث خستگی زودرس برای چشم ها میشود. وقتی به صورت مداوم به مانیتور خیره شویم و پلک نزنیم، چشم ها از تاثیراتی که پلک زدن به همراه دارد محروم میشوند.
اگر ما مدتی به صورت مرتب و با سرعت پلک بزنیم، مغز ما به طور ناخودآگاه آن را به یک عادت تبدیل میکند.
عواقب پلک نزدن
در صورتی که به درستی و اندازه کافی پلک نزنیم، چشم ها به مرور زمان برخی عوارض را بروز میدهند:
► التهاب قرنیه ایجاد میشود
قرنیه قسمتی از چشم میباشد که رگهای خونی در آن جریان ندارند. همانطور که قبلا توضیح دادیم، لایه اشکی روی قرنیه، وظیفه تامین اکسیژن مورد نیاز آن را بر عهده دارد و درست پلک زدن، این امر را به خوبی رقم میزند. در صورت کاهش تعداد پلک زدن و کمبود اکسیژن، ممکن است التهاب قرنیه ایجاد گردد. در چنین شرایطی، قرنیه در حالت خواب ملتهب میشود و در زمان بیداری، به حالت طبیعی خود بازمیگردد.
► چشم ها مواد مغذی دریافت نمیکنند
اگر تعداد پلک زدن طبیعی نباشد، چشم ها مواد مغذی کافی دریافت نمیکنند.
► چشم ها خشک میشوند
در صورت عدم پلک زدن، لایه اشکی روی چشم ها خشک میشود و این امر میتواند به مرور باعث بروز تاری دید و درد در چشم ها شود.
► عفونت چشم رخ میدهد
وقتی اشک به سطح چشم ها نرسد، ریسک عفونت بالا میرود. زیرا آلودگی های سطح چشم به خوبی پاک نمیشود و اکسیژن به اندازه کافی به چشم ها نمیرسد.
علت های کم پلک زدن چیست؟
استفاده از کامپیوتر و سایر لوازم دیجیتالی دارای صفحه نمایش، یکی از اصلیترین علت های کم پلک زدن است. این امر زمانی اتفاق میافتد که مدت زمان طولانی و بدون استراحت به کامپیوتر خیره میشوید. برای پیشگیری از این امر میتوانید برخی از اقدامات زیر را رعایت نمایید:
► اگر شما هم از دسته افرادی هستید که از کامپیوتر زیاد استفاده میکنید و چشم های خشک دارید، به علت کمتر پلک زدن میباشد.
► استفاده از قانون ۲۰-۲۰-۲۰: هر ۲۰ دقیقه یک بار، ۲۰ ثانیه به فاصله 6 متری از خود نگاه کنید تا چشم ها استراحت کنند.
► به خود یادآوری کنید که هنگام استفاده از کامپیوتر، بیشتر پلک بزنید.
► از قطره های اشک مصنوعی استفاده کنید.
► مدت زمان کار با کامپیوتر را محدود و قبل از خواب نیز از آن اجتناب نمایید.
► کنتراست محیط و روشنایی مانیتور خود را در حالت نرمال تنظیم کنید که فشاری به چشم ها وارد نشود.
بیشتر بدانید: اشک مصنوعی چیست؟
علت های زیاد پلک زدن چیست؟
همانطور که کم پلک زدن برای سلامت چشم ها مضر است، زیاد پلک زدن هم میتواند آسیب زننده باشد. این امر ممکن است ناشی از دلایل مختلفی باشد. برخی از این دلایل به صورت زیر میباشند:
• عادت فردی
• خستگی
• استرس و اضطراب
• برخی مشکلات بینایی
• بیماری هایی مانند اسپاسم چشمی (بلفارواسپاسم)
• فشارهای ناشی از خیره شدن طولانی مدت به کامپیوتر و سایر لوازم دیجیتالی دارای صفحه نمایش
• تحریک چشم ها در پی خشکی هوا، خراش قرنیه، التهابات چشمی و یا برخی عوامل خارجی مانند وارد شدن جسم خارجی به چشم
چگونه به طور صحیح پلک بزنیم؟
► با صحیح پلک زدن، رطوبت و مواد مغذی به طور متعادل به چشم ها میرسند و آلودگی های سطح آن ها نیز از بین میرود. پلک زدن صحیح نیاز به رعایت چند نکته مهم دارد و باید مطمئن شویم که از عضلات چشم به درستی استفاده کردهایم. صحیح و موثر پلک زدن دارای دو مولفه میباشند: استفاده صحیح از عضلات چشمی و بستن کامل چشمها برای یک لحظه کوتاه
► عضلاتی که برای پلک زدن به کار میروند، در قسمت بالایی چشم ها قرار دارند. برای اینکه مطمئن شوید از این عضلات به درستی استفاده میکنید و نه از عضلات صورت، انگشت ها را روی گوشه چشم ها و روی استخوان شقیقه گذاشته و چشم ها را ببندید. اگر از عضلات چشم برای پلک زدن استفاده کنید نباید هیچ حرکتی زیر انگشت ها حس کنید.
► مکث کردن بعد از بستن چشم ها خیلی مهم است. بر این اساس و برای موثر بودن پلک زدن، چشم ها باید کاملا بسته شوند.
► به طور معمول و به هنگام مطالعه یا تماشای مانیتور، افراد به صورت نادرست پلک میزنند و این امر میتواند فشار و خستگی بیشتری به چشم ها وارد کند. اگر مدتی به صورت آگاهانه، کامل پلک بزنید مغز شما کمکم آن را تبدیل به عادتی ناخودآگاه خواهد کرد.
کد خبر: 135 /۱-م/۱۳-م